Khái quát đầy đủ
ý nghĩa thắng lịch sử của Cách mạng tháng Tám năm 1945, Chủ tịch Hồ Chí Minh khẳng
định: “Chẳng những giai cấp lao động và nhân dân Việt Nam ta có thể tự hào, mà
giai cấp lao động và những dân tộc bị áp bức nơi khác cũng có thể tự hào rằng lần
này là lần đầu tiên trong lịch sử cách mạng của các dân tộc thuộc địa và nửa
thuộc địa, một Đảng mới 15 tuổi đã lãnh đạo cách mạng thành công, đã nắm chính
quyền toàn quốc”.
Đối với phong
trào giải phóng dân tộc trên thế giới, Cách mạng tháng Tám năm 1945 thắng lợi
là tấm gương, là nguồn cổ vũ cho các quốc gia - dân tộc đang mất độc lập tự do ở
châu Á, châu Phi và Mỹ La-tinh, nhất là các nước láng giềng noi theo. Khẳng định
vị thế, giá trị thời đại của thắng lợi này, Chủ tịch Hồ Chí Minh viết:
“Cách mạng tháng Tám thắng lợi đã làm cho chúng ta trở nên một bộ phận trong đại
gia đình dân chủ thế giới. Cách mạng tháng Tám có ảnh hưởng trực tiếp và rất to
đến hai dân tộc bạn là Miên và Lào. Cách mạng tháng Tám thành công, nhân dân
hai nước Miên, Lào cùng nổi lên chống đế quốc và đòi độc lập”.
Cách mạng tháng
Tám năm 1945 thắng lợi đã chứng minh một chân lý của thời đại: các dân tộc bị
áp bức, bị xâm lược nếu có ý chí kiên cường và đường lối đúng đắn, sáng tạo, biết
đoàn kết đấu tranh vì độc lập, tự do; đứng vững trên lập trường của giai cấp
công nhân và biết tranh thủ sức mạnh của thời đại thì dân tộc đó nhất định thắng
lợi. Vì thế, trong diễn văn kỷ niệm Cách mạng tháng Tám, Người khẳng định: “Suốt
trong 80 năm nước ta bị Pháp chiếm, nhân dân ta từ Nam đến Bắc đã nhiều lần nổi
dậy chống giặc ngoại xâm. Nhưng vì bọn vua quan hèn mạt, câu kết với địch, phản
nước hại dân, cho nên các cuộc khởi nghĩa đều thất bại. Cách mạng Nga thành
công đã thức tỉnh các dân tộc bị áp bức, dạy cho họ cách tổ chức, đấu tranh và
giành thắng lợi. Nhờ vậy mà ta có Đảng tiên phong, có Mặt trận dân tộc thống nhất,
đoàn kết và lãnh đạo toàn dân, kiên quyết đấu tranh cho độc lập tự do, làm Cách
mạng Tháng Tám thắng lợi. Lần đầu tiên trong lịch sử nhân dân ta được hoàn toàn
giải phóng: Đã phá tan cái xiềng xích nô lệ thực dân, đã đập đổ cái chế độ thối
nát của vua quan phong kiến, đã lập nên nước Việt Nam Dân chủ Cộng hoà. Từ đó
dân ta làm chủ nước ta”.
Đối với phong
trào cộng sản và công nhân quốc tế, thắng lợi của Cách mạng tháng Tám năm 1945
mang tầm vóc thời đại, góp phần to lớn vào phong trào đấu tranh vì hòa bình, tiến
bộ của nhân loại; giáng một đòn chí mạng vào nền móng của chủ nghĩa thực dân cũ
ở vị trí xung yếu nhất; cùng với Liên Xô, các lực lượng tiến bộ trên thế giới
và quân đồng minh đánh đổ chủ nghĩa phát xít, giữ vững hòa bình cho khu vực và
trên thế giới. Tinh thần của chiến thắng lịch sử. Do đó, cũng là chiến thắng
chung của các nước trên bán đảo Đông Dương, chiến thắng của phong trào cộng sản
và công nhân quốc tế, của phong trào đấu tranh vì hòa bình, tiến bộ xã hội trên
toàn thế giới. Về vấn đề này, Người dẫn lại đánh giá của Báo Nhân dân
Inđônêxia: “Chúng ta chỉ có thể bày tỏ sự kính trọng và lòng khâm phục cao nhất
đối với nhân dân Việt Nam anh hùng... Với sự chiến đấu anh dũng của họ, nhân
dân Việt Nam đã tự đặt mình lên vị trí vẻ vang nhất trên thế giới...”.
Thắng của Cách mạng
tháng Tám năm 1945, đã chứng minh tính cách mạng, khoa học của học thuyết Mác -
Lênin về vấn đề dân tộc và thuộc địa; là sự tiếp nối và là thắng lợi tất yếu
sau thắng lợi của Cách mạng xã hội chủ nghĩa tháng Mười vĩ đại năm 1917: “Thắng
lợi của Cách mạng tháng Tám đã chứng minh sự đúng đắn của học thuyết Mác -
Lênin về vấn đề dân tộc thuộc địa, đã chứng minh sự đúng đắn của con đường của
Cách mạng xã hội chủ nghĩa tháng Mười vĩ đại đã vạch ra”. Về vấn đề này, trong
bài viết Cách mạng tháng Mười Nga mở đường giải phóng cho các dân tộc trên thế
giới, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã khẳng định: “Thực tiễn ở Việt Nam đã chứng tỏ rằng
nhờ có sự lãnh đạo của đảng Mác - Lênin mà cách mạng đã thu được thắng lợi vẻ
vang trong sự nghiệp giải phóng dân tộc, tiến lên xây dựng chủ nghĩa xã hội”.
Thời gian đã lùi
xa nhưng tầm vóc ý nghĩa thắng lợi, bài học kinh nghiệm của Cách mạng Tháng Tám
vẫn còn nguyên giá trị và ngày càng tỏa sáng. Đó là một trong những trang chói
lọi nhất trong lịch sử của dân tộc ta, một dấu mốc lớn trên con đường phát triển
trong suốt chiều dài mấy nghìn năm dựng nước và giữ nước của dân tộc Việt Nam.
Đúng như Chủ tịch Hồ Chí Minh viết: “Chẳng những giai cấp lao động và nhân dân
Việt Nam ta có thể tự hào, mà giai cấp lao động và những dân tộc bị áp bức nơi
khác cũng có thể tự hào rằng lần này là lần đầu tiên trong lịch sử cách mạng của
các dân tộc thuộc địa và nửa thuộc địa, một Đảng mới 15 tuổi đã lãnh đạo cách mạng
thành công, đã nắm chính quyền toàn quốc”.
Kim Huệ
